Kỹ thuật cắt vải là một trong những bước quan trọng trong quá trình sản xuất quần áo. Nó đòi hỏi sự chính xác và kỹ năng cao từ người thợ may để có thể tạo ra những sản phẩm chất lượng cao. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng Điện máy tổng hợp Miền Nam tìm hiểu về các kỹ thuật cắt vải phổ biến và đơn giản dành cho người mới.
1. Quy trình của kỹ thuật cắt vải
Một quy trình kỹ thuật cắt vải sẽ gồm 4 bước: trải vải, đánh dấu vị trí lỗi, trải sơ đồ và cắt vải.
Trải vải
Vải sẽ được trải trên bàn cắt, sau đó sơ đồ sẽ được trải trên bàn xác định chiều dài sơ đồ để đảm bảo các lớp vải không ngắn hơn chiều dài sơ bộ.
Tùy theo chất liệu vải và quy trình kỹ thuật của các nhà máy vải sẽ có nhiều độ dài hơn so với sơ đồ cho từng đầu vải. Số lớp vải cần trải sẽ được tính toán trước theo số liệu và máy móc của nhà máy. Khi trải vải chú ý để các mép vải đều nhau, vải luôn thẳng và song song với mép vải. Đối với vải kẻ caro, cần để sọc ngang và sọc dọc thẳng cho cân đối.
Đánh dấu vị trí lỗi
Để thuận tiện cho việc tìm chi tiết lỗi sau khi cắt lỗi sau khi cắt, quá trình trải cần đánh dấu các vị trí lỗi bằng cách cắt và đặt giấy vào đó.
Trải sơ đồ
Sau khi trải các lớp theo yêu cầu, công nhân sẽ trải sơ đồ lên trên, cần chỉnh cho viền chính của sơ đồ trùng với viền chính của vải. Bộ phận may nên cố định sơ đồ trên bàn vải để tiến hành cắt vải.
Cắt vải
Công đoạn cuối cùng của kỹ thuật cắt vải là cắt vải. Người thợ sẽ sử dụng các thiết bị cắt chi tiết của sản phẩm để tẩy các phấn tạo hình trên bề mặt vải như cắt, xén, cắt khoen.
2. Yêu cầu của kỹ thuật cắt vải
Khi tìm hiểu về quy trình và kỹ thuật cắt vải thì cần quan tâm đến những yêu cầu về kỹ thuật cắt vải. Dưới đây là yêu cầu kỹ thuật của công đoạn cắt vải
Yêu cầu trước kỹ thuật cắt vải
Trải vải là công đoạn tạo bàn vải đảm bảo yêu cầu kỹ thuật đúng chiều dài, khổ rộng, trùng với sơ đồ giác và đảm bảo đủ số lớp vải theo kế hoạch sản xuất. Máy rải dựa trên hướng dẫn sử dụng nguyên phụ liệu và tiêu chuẩn, quy trình cắt của mặt hàng đó.
Hàng may mặc truyền thống có độ co giãn lớn nên trong khoảng 24 giờ vải phải được gỡ ra khỏi cuộn. Để quá trình cắt vải diễn ra trọn vẹn thì việc trải vải cần đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật. Yêu cầu trải phẳng, không trải ngang, mặt phải của lớp vải căng phải nằm trên cùng, xếp các mép vải liên tiếp nhau. Khi trải xong, đặt sơ đồ lên mặt cắt, chú ý kiểm tra kích thước của sa bàn sao cho phần thừa của sơ đồ trùng với hình chiếu ban đầu.
Đối với vải dệt kim, khi trải vải phải ghim mép vải thành nhiều lớp vào đáy bàn là cho thẳng, vải không bị nhăn, lung. Nên chú ý rải các lớp tiếp theo thẳng hàng, trong quá trình rải luôn so và ghìm hàng. Sau khi đã trải thành một lớp, người ta sẽ dùng những đoạn dây đặt lên khay để đảm bảo độ thẳng hàng hơn.
Yêu cầu sau kỹ thuật cắt vải
Trước khi cắt vải cần kiểm tra sơ đồ cắt mẫu, chiều rộng chiều dài của bàn cắt, số lượng vải sau khi trải, độ đứng thành của ba cạnh, độ êm phẳng của bàn vải, cuối cùng là các tập bán thành phẩm sau khi cắt vải.
Đối với cắt vải dọc, nên chọn loại vải có chu kỳ đều để cắt trên bề mặt phẳng. Đồng thời, người cắt vải cần xác định đường tâm, căng đường vải và đèn rọi để đảm bảo đường luôn nằm chính giữa.
Đối với cắt vải ngang, người cắt cũng nên chọn những loại vải có chu kỳ đều đặn để có thể dễ dàng cắt trên bề mặt phẳng. Cắt phẳng gấu áo theo đường chưa gấp.
3. Các thiết bị thông dụng được sử dụng trong kỹ thuật cắt vải
Muốn kỹ thuật cắt vải nhanh gọn, tiện lợi thì không thể nào thiếu máy trải vải, máy cắt viền vải và máy cắt vải.
Máy trải vải
Máy trải vải là thiết bị phòng cắt đã được sử dụng từ lâu và cần sự vận hành của nhiều công nhân cùng lúc để kiểm soát chất lượng và tạo ra sản phẩm ưng ý nhất. Máy trải giúp tiết kiệm thời gian và công sức của người lao động, giúp quá trình trải diễn ra nhanh chóng, thuận tiện cho thợ cắt vải được tốt nhất.
Máy cắt viền vải
Máy cắt viền vải là một loại máy cắt được sử dụng để cắt viền vải. Máy cắt viền thường được sử dụng trong sản xuất quần áo, giày dép và các sản phẩm may mặc khác. Máy có thể cắt dây theo nhiều kích thước khác nhau tùy theo yêu cầu sản xuất.
Máy cắt vải
Máy cắt vải là thiết bị thông dụng có công dụng chính là cắt vải với khối lượng lớn góp phần nâng cao năng suất lao động. Cũng giống như các thiết bị máy móc khác, máy cắt vải cũng hỗ trợ người dùng tối đa trong công việc may vá.
Những câu hỏi thường gặp
Nhiệt độ và độ ẩm lý tưởng cho phòng cắt vải là bao nhiêu?
Nhiệt độ lý tưởng cho phòng cắt vải thường từ 20-22°C, với độ ẩm tương đối từ 55-65%. Môi trường này giúp duy trì độ ổn định của vải và ngăn ngừa tích tụ tĩnh điện, có thể ảnh hưởng đến độ chính xác khi cắt.
Máy cắt vải công nghiệp có thể cắt đồng thời bao nhiêu lớp vải?
Máy cắt vải công nghiệp có thể xử lý đồng thời tới 400 lớp vải nhẹ hoặc 200 lớp vải trung bình. Các hệ thống cắt tự động cao cấp có thể xử lý chiều cao vải nén lên đến 9 cm trong một chu kỳ cắt.
Tốc độ cắt trung bình của máy cắt vải tự động hiện đại là bao nhiêu?
Máy cắt vải tự động hiện đại có thể đạt tốc độ cắt lên đến 120 mét/phút đối với đường cắt thẳng và 60 mét/phút đối với các mẫu phức tạp. Một số mẫu tiên tiến có thể đạt tốc độ lên đến 180 mét/phút với một số loại vải nhất định.
Công nghệ cắt siêu âm khác gì so với cắt bằng lưỡi dao truyền thống?
Cắt siêu âm sử dụng dao động tần số cao (thường là 20.000 Hz) để cắt và hàn vải tổng hợp đồng thời. Kỹ thuật này giảm sự sờn rách, loại bỏ nhu cầu mài sắc lưỡi dao và có thể tăng tốc độ cắt lên đến 25% so với phương pháp truyền thống.
Hiệu quả sắp xếp (nesting efficiency) trong cắt vải là gì và làm thế nào để cải thiện?
Hiệu quả sắp xếp là tỷ lệ phần trăm vải được sử dụng trong các mẫu cắt. Hệ thống CAD/CAM hiện đại có thể đạt hiệu quả sắp xếp lên đến 95% cho các mẫu đơn giản và 85-90% cho các thiết kế phức tạp. Cải thiện hiệu quả sắp xếp chỉ 1% có thể tiết kiệm hàng nghìn đô la mỗi năm cho các hoạt động quy mô lớn.
Đường thớ vải (grain line) ảnh hưởng như thế nào đến độ chính xác khi cắt vải?
Đường thớ vải rất quan trọng để duy trì hình dáng và độ rũ của quần áo. Các mẫu cắt phải được căn chỉnh trong phạm vi 1-2 độ so với đường thớ vải để đảm bảo độ vừa vặn và ngoại hình phù hợp. Sự không căn chỉnh quá 3 độ có thể dẫn đến đường may bị xoắn và quần áo bị biến dạng.
Vai trò của việc tạo sơ đồ (marker making) trong quá trình cắt vải là gì?
Tạo sơ đồ là quá trình sắp xếp các mảnh mẫu trên vải để tối đa hóa việc sử dụng vật liệu. Việc tạo sơ đồ hiệu quả có thể giảm lãng phí vải tới 15%. Hệ thống tạo sơ đồ có sự hỗ trợ của máy tính có thể xử lý các bố cục phức tạp trong vài phút, so với hàng giờ đối với phương pháp thủ công.
Quá trình thư giãn vải (fabric relaxation) ảnh hưởng như thế nào đến độ chính xác khi cắt?
Thư giãn vải, cho phép vải nghỉ trong 24-48 giờ trước khi cắt, có thể giảm sự thay đổi kích thước tới 2-3%. Quá trình này đặc biệt quan trọng đối với vải dệt kim, có thể co hoặc giãn tới 5% khi được thả lỏng.
Tầm quan trọng của dao động lưỡi dao (blade oscillation) trong máy cắt vải quay là gì?
Dao động lưỡi dao trong máy cắt quay, thường từ 2.500 đến 5.000 nhịp mỗi phút, giúp giảm ma sát và nhiệt sinh ra trong quá trình cắt. Tốc độ dao động cao hơn lên đến 7.000 nhịp mỗi phút có thể cải thiện chất lượng cắt và tăng tốc độ cắt lên đến 30% đối với một số loại vải nhất định.
Độ căng khi trải vải (fabric spreading tension) ảnh hưởng như thế nào đến độ chính xác khi cắt?
Độ căng khi trải vải phù hợp, thường từ 1-2% độ bền đứt của vải, đảm bảo việc xếp lớp đồng đều và giảm biến dạng. Độ căng quá mức có thể dẫn đến sự kéo dài lên đến 3% ở một số loại vải, dẫn đến cắt không chính xác và có thể gây ra vấn đề về độ vừa vặn trong sản phẩm hoàn thiện.
Tĩnh điện ảnh hưởng như thế nào đến việc cắt vải và làm thế nào để giảm thiểu nó?
Tĩnh điện có thể khiến các lớp vải dính vào nhau, dẫn đến cắt không chính xác. Hệ thống chống tĩnh điện, như thanh ion hóa hoặc máy tạo độ ẩm, có thể giảm điện tích tĩnh lên đến 98%. Duy trì độ ẩm tương đối trên 55% cũng có thể làm giảm đáng kể sự tích tụ tĩnh điện.
Trọng lượng vải ảnh hưởng như thế nào đến việc lựa chọn máy cắt?
Trọng lượng vải, đo bằng gram trên mét vuông (gsm), quyết định loại máy cắt phù hợp. Vải nhẹ (50-150 gsm) cần máy cắt chính xác với hệ thống giữ chân không. Vải nặng (300+ gsm) cần máy mạnh mẽ với lực cắt cao hơn, thường từ 500-1000 newton.
Vai trò của cắt laser trong quy trình cắt vải hiện đại là gì?
Cắt laser mang lại độ chính xác lên đến 0,1 mm và có thể xử lý các mẫu phức tạp nhanh hơn 50% so với phương pháp truyền thống. Nó đặc biệt hiệu quả đối với vải tổng hợp, giảm thời gian sản xuất tới 30% và loại bỏ nhu cầu sử dụng công cụ cắt vật lý.
Thành phần vải ảnh hưởng như thế nào đến việc lựa chọn lưỡi dao cắt?
Thành phần vải quyết định loại lưỡi dao và tần suất mài. Sợi tự nhiên như cotton đòi hỏi thay lưỡi dao thường xuyên (mỗi 4-6 giờ hoạt động), trong khi vật liệu tổng hợp có thể kéo dài tuổi thọ lưỡi dao lên đến 12-16 giờ. Lưỡi dao phủ gốm có thể tăng tuổi thọ lên đến 300% so với lưỡi thép tiêu chuẩn.
Hy vọng qua bài viết dưới đây, Điện máy tổng hợp Miền Nam đã mang đến thêm nhiều kiến thức về kỹ thuật cắt vải cho người mới. Cập nhật thêm nhiều kiến thức về ngành may tại website của chúng tôi.
Phạm Văn Lâm là một kỹ sư chuyên ngành cơ khí, có hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực mua bán, sửa chữa máy khâu, máy may công nghiệp. Anh tốt nghiệp trường HUTECH – Đại học Công nghệ TP.HCM (Sai Gon Campus) chuyên ngành Kỹ Thuật Cơ Khí.
Bài viết liên quan
Hướng Dẫn Cách Khâu Giấu Chỉ Quần Áo Đẹp Và Đơn Giản Nhất
Khâu giấu chỉ là một kỹ thuật may vá tinh tế, đòi hỏi sự kiên...
Cách May Áo Cho Chó Từ Quần Áo Cũ Đơn Giản, Tiết Kiệm
Bạn là một người yêu thú cưng và muốn thể hiện tình yêu của mình...
Tự May Rèm Cửa Sổ Xếp Ly Đẹp Ngay Tại Nhà
Với ưu điểm thiết kế đa năng phù hợp với mọi không gian sống trong...
Vải Sợi Tổng Hợp Là Gì? Đặc Điểm Và Phân Loại Sợi Nhân Tạo
Trên thị trường có 3 loại vải đó là vải sợi tự nhiên, vải sợi...
Cách May Váy Xòe Chữ A Vừa Đẹp, Vừa Dễ
Váy xoè chữ A là kiểu váy có thiết kế phần thân trên ôm sát...
Vải Cotton: Ưu nhược điểm & các loại vải phổ biến
Vải cotton hay còn được gọi bằng cái tên gọi khác như vải bông, vải...