Vải Sợi Tổng Hợp Là Gì? Đặc Điểm Và Phân Loại Sợi Nhân Tạo

Trên thị trường có 3 loại vải đó là vải sợi tự nhiên, vải sợi tổng hợp và vải sợi bán tổng hợp. Mỗi loại sẽ có ứng dụng cũng như đặc điểm nổi trội khác nhau mang đến những ích lợi cho cuộc sống của con người. Vậy hãy tìm hiểu bài viết dưới đây của Điện máy tổng hợp miền Nam để xem vải tổng hợp là gì và nó có gì ấn tượng không bạn nhé.

Vải sợi tổng hợp là gì?

Vải sợi tổng hợp là tên gọi cho tất cả các loại vải có nguồn gốc từ những sợi tơ nhân tạo. Có nghĩa là loại vải này không được tinh chế từ các thành phần tự nhiên như cây cối hay lông của các loại con vật. Nhờ vào phản ứng hoá học và quá trình chế tạo sợi mà cho ra những vải tổng hợp để sử dụng.

Hiện nay trên thị trường đang có các loại vải tổng hợp như PE, Nylon, Acrylic và Spandex. Mỗi loại vải trong nhóm vải sợi tổng hợp sẽ có những đặc điểm và ứng dụng riêng biệt khác nhau. Tuy nhiên do cùng nơi xuất xứ nên chúng cũng sẽ có những điểm chung tương tự.

Quy trình tạo ra vải sợi nhân tạo 

Các loại vải sợi tổng hợp sẽ có ứng dụng và nguồn gốc ra đời khác nhau. Tuy nhiên chúng sẽ có quy trình sản xuất gần như là giống nhau. Quy trình sản xuất được diễn ra như sau:

Bước 1: Tạo monomer – polymer

• Bước đầu tiên trong quá trình sản xuất tạo ra vải sợi tổng hợp đó là chế tạo monomer.
• Polyester là phản ứng hoá học giữa rượu ethylene glycol và acid ở nhiệt độ cao. Sau đó để tạo ra polime người ta sẽ cho phản ứng với acid một lần nữa.
• Axit diamine sẽ tham gia phản ứng với axit adipic để tạo thành PA 6,6
• Spandex: Dưới điều kiện nhiệt độ áp suất riêng chất macro glycol và monomer diisocyanate sẽ được trộn với nhau.
• Trùng hợp các gốc tự do trong nước để tạo ra polime acrylonitrile polyacrylonitrile.

Bước 2: Tạo sợi vải tổng hợp

Sau khi tạo được các polyme ban đầu, các chất này sẽ được sàng lọc lại để làm sạch rồi nung nóng chảy cho vào máy bơm phun tạo sợi. Mọi sợi tổng hợp đều sẽ phải trải qua giai đoạn này để hình thành được sợi vải ban đầu.

Bước 3: Kéo sợi vải 

Tiến hành phơi khô và nguội sợi vải trong điều kiện tự nhiên. Để tăng kích thước và độ bền cho vải chúng tôi tiến hành kéo dài sợi. Có nhiều trường hợp  các loại sợi có kích thước tăng gấp hàng trăm lần so với khi chưa kéo.

Bước 4: Kết quả thành phẩm

Cuối cùng các sợi vải hoàn chỉnh sẽ được quấn vào ống và đem đi dệt. Vải sẽ được nhuộm theo từng màu khác nhau đang dạng để phục vụ mục đích riêng của nhà sản xuất và đáp ứng nhu cầu của thị trường tiêu thụ.

Các loại vải sợi tổng hợp có đặc điểm gì?

Vải sợi PA

Vải sợi PA được chế tạo từ sự kết hợp giữa than đá, nước và không khí. Đây là loại vải khá nhẵn bóng, dễ giặt và độ đàn hồi cực tốt. Vải PA khi đốt cháy sẽ chảy ra nhựa, lúc nguội sẽ xứng lại và khó bị bóp tan vỡ.

Loại vải này không bá, bụi và tất nhẹ tay khi cầm. Giá thành vải sợi PA nhìn chung rẻ hơn so vải sợi tự nhiên. Tuy nhiên khả năng thấm hút mồ hôi của loại vải này không được tốt, do đó khi mặc sẽ tạo cảm giác nóng nực và bị bí khí và sợi vải dễ bị ố vàng và dễ bắt lửa bị cháy .

Vải sợi Polyester

Vải sợi Polyester được tạo ra từ chất hoá học gọi là este, là sự lựa chọn sáng giá cho các chị em khi may váy. Loại vải sợi tổng hợp này sở hữu tính bền theo thời gian. Các sản phẩm trang phục quần áo được làm từ vải PE sẽ giữ nếp được lâu và ít khi bị nấm mốc ở nhiệt độ ẩm thấp.

Bên cạnh đo, vải sợi polyester có khả năng chịu nhiệt rất cao và bạn hoàn toàn có thể phơi quần áo dưới ánh sáng mặt trời mà không làm ảnh hưởng đến phom đồ. Tuy nhiên khả năng thấm hút mồ hôi của loại vải này kém, mặc nóng nên thường mặc trong mùa đông để giữ ấm.

Vải sợi PU

Đây là một loại vải sợi tổng hợp mịn màng và khá dẻo khác với các loại vải tổng hợp khác. Vải sợi PU sẽ có mùi hương giống như các chất hoá học, có mặt sáng bóng, tương đối nhẹ khi cầm tay và thoáng khí

Bên cạnh đó, vải PU sẽ có khả năng chống gió, chống thấm nước, chống vết bẩn và độ co dãn tốt. Tuy nhiên mùi vải khó chịu từ hoá chất tạo cảm giác không thoải mái cho người mặc đồ

Vải sợi PAC

Vải sợi PAC sẽ hơi xù lông nếu quan sát bằng mắt thường, khi cháy vải sẽ có mùi khét và dễ vỡ vụn. Loại vải này có khả năng cách nhiệt tốt và dễ hút ẩm, thấm hút mồ hôi rất tốt. Tuy nhiên điểm yếu của vải sợi PAC là dễ bung, dễ gây xù lông làm mất thẩm mỹ 

Vải sợi PVA

Vải sợi PVA có bề mặt và độ bóng, tuy nhiên khi bị tác động dưới nhiệt độ cao sẽ gây ra mùi nhựa rất khí chịu. PAV là loại vải sợi tổng hợp có khả năng chịu trọng tải lớn, chống thấm nước và chống ánh nắng mặt trời rất hiệu quả  Dù sử dụng trong môi trường kiềm, muối hay axit thì loại vải này cũng không bị hao mòn. Tuy nhiên do lỗ thoát khí kém nên quần áo mặc bởi loại vải này rất nóng nực và bí bách vào mùa hè.

So sánh vải sợi tổng hợp và vải sợi tự nhiên

Vải sợi tự nhiên 

Vải sợi tự nhiên có nguồn gốc từ thiên nhiên, có thể tìm thấy sợi xơ dài hay ngắn rất dễ dàng. Có thể bỏ qua công đoạn kéo sợi do bản chất vải từ tự nhiên

Vải sợi tự nhiên không cần sử dụng hoá chất và những chất xúc tác trong quá trình sản xuất sợi. Các sản phẩm may mặc từ vải sợi từ thiên nhiên tạo cảm giác rất thoải mái và dễ chịu cho người mặc. Hầu hết các vải sợi tự nhiên luôn thân thiện với môi trường và dễ phân huỷ trong tự nhiên

Vải sợi tổng hợp 

Vải tổng hợp có nguồn gốc từ nhân tạo, do quá trình xúc tác của con người. Chiều dài xơ sợi có thể kiểm soát bởi con người mà không được tự nhiên. Công đoạn kéo sợi là cần thiết và bắt buộc để kéo sợi và sử dụng hoá chất, chất xúc tác trong quá trình sản xuất.

Sản phẩm may mặc và tất cả những vật dụng được làm từ vải sợi tổng hợp không tạo cảm giác dễ chịu và thoải mái như vải sợi tự nhiên. Khó và phức tạp để nhuộm màu, khi cháy sẽ toát ra mùi hoá chất. Sợi vải tổng hợp không thân thiện với môi trường và còn có nguy cơ gây hại cho môi trường như sợi polypropylene.

Ứng dụng của vải sợi tổng hợp 

Vải tổng hợp được sử dụng chủ yếu trong hoạt động sản xuất may mặc. Mặc Các trang phục được may từ vải sợi tổng hợp như áo thun, áo sơ mi, áo hoodie, áo khoác, váy vóc, trang phục công sở và các loại quần…

Ngoài may mặc trang phục thì vải sợi tổng hợp còn được dùng để trang trí nội thất. Các loại vải tổng hợp nylon và spandex được sử dụng để may các loại rèm cửa giúp cho không gian nhà ở thêm phần sang trọng.

May các vật dụng khác trong cuộc sống hằng ngày như áo mưa, khẩu trang vải, mũ len, khăn quàng cổ, khăn trải bàn, lưới đánh cá, sợi vợt cầu lông, dây thừng…

Cách bảo quản vải sợi tổng hợp 

Để vải tổng hợp được bền bỉ và phát huy hết công dụng của nó cần phải có cách bảo quản thật khoa học như sau:

• Để vải sợi tổng hợp ở những nơi tránh nhiệt độ cao. Bởi các loại sợi được tạo thành từ các phương pháp nung nóng chảy do vậy hạn chế để vải tiếp xúc với nhiệt độ cao để tránh làm hư bề mặt của vải.
• Tránh giặt ở nhiệt độ nước giặt quá nóng. Thay vào đó bạn có thể thoải mái giặt với nước giặt có nhiệt độ ấm hoặc lạnh.
• Không nên dùng bàn ủi đặc biệt là loại vải acrylic hay các loại vải khác thì chỉ chỉnh ở nhiệt độ vừa phải để tránh dễ bị làm cháy, hư hỏng vải.
• Hạn chế sử dụng các loại thuốc tẩy làm cho vải bị bào mòn và nhanh bạc màu, phai màu.

Như vậy bài viết trên đây đã cho các bạn biết được vải sợi tổng hợp là gì cũng như các đặc điểm của nó. Điện máy tổng hợp miền Nam hy vọng bạn sẽ lựa chọn được những sản phẩm từ vải tổng hợp chất lượng cao mà giá thành phải chăng nhé.

Câu hỏi thường gặp về vải sợi tổng hợp

1. Vải sợi tổng hợp có thân thiện với môi trường không?

Nhìn chung, vải sợi tổng hợp truyền thống không thân thiện với môi trường do quá trình sản xuất tiêu tốn nhiều năng lượng và tạo ra chất thải hóa học. Tuy nhiên, ngành công nghiệp đang phát triển các loại vải tổng hợp sinh học phân hủy và tái chế để giảm tác động môi trường. Ví dụ, một số công ty đang sử dụng chai nhựa PET tái chế để sản xuất polyester, giúp giảm 75% lượng khí thải carbon so với polyester nguyên sinh.

2. Làm thế nào để phân biệt vải sợi tổng hợp với vải tự nhiên?

Có một số cách để phân biệt:

• Cảm nhận: Vải tổng hợp thường mịn hơn, ít nhăn và có cảm giác “nhân tạo”.
• Thử nghiệm cháy: Vải tổng hợp khi đốt sẽ chảy thành hạt nhựa và có mùi hóa chất.
• Độ thấm nước: Vải tổng hợp thường ít thấm nước hơn vải tự nhiên.
• Kiểm tra nhãn mác: Thông tin về thành phần vải thường được ghi rõ trên nhãn.

3. Vải sợi tổng hợp có gây dị ứng da không?

Một số người có thể bị kích ứng da khi tiếp xúc với vải sợi tổng hợp, đặc biệt là những người có làn da nhạy cảm. Theo nghiên cứu của Hiệp hội Da liễu HoaKỳ, khoảng 1% dân số có thể bị dị ứng với các loại vải tổng hợp như nylon hoặc polyester. Tuy nhiên, phản ứng này không phổ biến và thường nhẹ.

4. Vải sợi tổng hợp có thể tái chế được không?

Có, nhiều loại vải sợi tổng hợp có thể tái chế được. Ví dụ, polyester có thể được tái chế thành sợi mới hoặc các sản phẩm khác. Theo Textile Exchange, năm 2020, sản lượng polyester tái chế toàn cầu đạt 7,9 triệu tấn, chiếm khoảng 14% tổng sản lượng polyester.

5. Vải sợi tổng hợp có khả năng chống cháy không?

Một số loại vải sợi tổng hợp có thể được xử lý để tăng khả năng chống cháy. Ví dụ, vải Nomex® (một loại polyamide) được sử dụng rộng rãi trong quần áo bảo hộ cho lính cứu hỏa và công nhân làm việc trong môi trường nguy hiểm. Vải này có khả năng chịu nhiệt lên đến 370°C mà không bị cháy.

6. Vải sợi tổng hợp có thể phân hủy sinh học không?

Hầu hết các loại vải sợi tổng hợp truyền thống không phân hủy sinh học. Tuy nhiên, các nhà khoa học đang phát triển các loại vải tổng hợp có khả năng phân hủy sinh học. Ví dụ, PLA (Polylactic Acid) là một loại polyester sinh học có thể phân hủy trong điều kiện công nghiệp trong khoảng 45-60 ngày.

7. Vải sợi tổng hợp có thể chống tia UV không?

Một số loại vải sợi tổng hợp có khả năng chống tia UV tự nhiên hoặc có thể được xử lý để tăng khả năng này. Ví dụ, vải polyester có thể được xử lý để đạt chỉ số UPF (Ultraviolet Protection Factor) lên đến 50+, chặn 98% tia UV có hại.

8. Làm thế nào để giảm tĩnh điện trên vải sợi tổng hợp?

Để giảm tĩnh điện:

• Sử dụng nước xả vải chống tĩnh điện
• Thêm 1/4 cốc giấm trắng vào nước xả cuối cùng khi giặt
• Sử dụng máy sấy với các quả bóng giảm tĩnh điện
• Xịt dung dịch chống tĩnh điện lên quần áo trước khi mặc

9. Vải sợi tổng hợp có thể được sử dụng trong y tế không?

Vải sợi tổng hợp được sử dụng rộng rãi trong y tế. Ví dụ:

• Polyester và nylon trong chỉ khâu phẫu thuật
• Spandex trong băng đàn hồi
• Gore-Tex trong các thiết bị y tế như ống thông mạch máu Theo Grand View Research, thị trường vải y tế toàn cầu dự kiến đạt 23,3 tỷ USD vào năm 2027, với tỷ lệ tăng trưởng hàng năm là 4,5%.

10. Vải sợi tổng hợp có thể được sử dụng trong công nghiệp hàng không không?

Vải sợi tổng hợp đóng vai trò quan trọng trong ngành hàng không. Ví dụ:

• Kevlar® (một loại polyamide) được sử dụng trong cánh quạt máy bay và các bộ phận chịu lực
• Nomex® trong ghế ngồi và vật liệu cách nhiệt
• Carbon fiber (sợi carbon) trong thân máy bay để giảm trọng lượng và tăng độ bền

11. Vải sợi tổng hợp có thể được sử dụng trong sản xuất năng lượng tái tạo không?

Vải sợi tổng hợp đang được ứng dụng trong lĩnh vực năng lượng tái tạo. Ví dụ:

• Polyester và nylon trong cánh quạt turbine gió
• Vải sợi carbon trong pin mặt trời linh hoạt
• Vải dẫn điện trong các thiết bị lưu trữ năng lượng

12. Làm thế nào để tăng độ bền màu cho vải sợi tổng hợp?

Để tăng độ bền màu:

• Giặt quần áo lộn trái
• Sử dụng nước lạnh hoặc ấm khi giặt
• Tránh phơi trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời
• Sử dụng chất cố định màu trước khi giặt lần đầu
• Chọn thuốc nhuộm chất lượng cao khi tự nhuộm vải

13. Vải sợi tổng hợp có thể được sử dụng trong công nghệ in 3D không?

Có, vải sợi tổng hợp đang được ứng dụng trong công nghệ in 3D. Ví dụ:

• Sợi nylon được sử dụng trong in 3D SLS (Selective Laser Sintering)
• Sợi TPU (Thermoplastic Polyurethane) trong in 3D FDM (Fused Deposition Modeling) Theo SmarTech Analysis, thị trường vật liệu in 3D dệt may dự kiến đạt 3,1 tỷ USD vào năm 2026.

14. Vải sợi tổng hợp có thể được sử dụng trong công nghệ wearable không?

Vải sợi tổng hợp đóng vai trò quan trọng trong phát triển công nghệ wearable. Ví dụ:

• Vải dẫn điện từ sợi bạc hoặc carbon trong quần áo thông minh
• Sợi quang học trong vải để truyền dữ liệu
• Vải piezoelectric để thu thập năng lượng từ chuyển động của cơ thể

15. Làm thế nào để xử lý mùi hôi trên vải sợi tổng hợp?

Để xử lý mùi hôi:

• Ngâm vải trong dung dịch giấm trắng và nước (tỷ lệ 1:4) trong 30 phút
• Sử dụng baking soda khi giặt để trung hòa mùi
• Phơi quần áo dưới ánh nắng mặt trời để khử trùng tự nhiên
• Sử dụng các sản phẩm khử mùi chuyên dụng cho vải tổng hợp
• Bảo quản quần áo trong môi trường khô ráo, thoáng mát để hạn chế vi khuẩn gây mùi